همیشه عادت براین بود که هر جامعه ای بر اساس بینش خویش برای اداره صحیح وتنظیم امورخود ، از
ابزارهای خاص مانند تقسیم جامعه به طبقات مختلف ، قرارداد های اجتماعی (که در آن جامعه به عنوان
قانون ارائه می شد )و مفاهیم ملی و نژادی ،سود می بردند. اما سابقه تاریخی بشر بیانگر این مطلب
است که هیچ عاملی بهتر از دین توان نقش آفرینی در میان همه اعضای جامعه نداشته است. در
جزیرالعرب ، هم قراردادهای اجتماعی بود و هم دین (به معنی عام)؛ولی این جریان نتوانست تشتت و از
هم گسیختگی افراد را ازمیان بردارد ؛ زیرا اساس این قراردادها نوعاً بر رقابت های قبیله ای و جنگهای
پی در پی آنها بود این قراردادهارا بیشتر قبایل ضعیف منعقد می کردند تا در برابر قبایل قوی تر به توازن
قدرت برسند . ازاین میان تنها قراردادی که اسلام آنرا بخاطر حمایت آن از مظلوم تأیید کرد حلف الفضول بود .اما دین جزیره العرب نیز نتوانسته بود نقش اساسی خود را ایفا کند بلکه
عملاً وسیله ای برای جدایی قبایل از هم شده بود . رقابت های قبیله ای آنان دین راتحت الشعاع خود قرار
داده بود و یک قبیله،برای رقابت با دیگری ،خدایی غیر از خدای آنان می پرستید. این امور موجب گردید تا
آنان از دین توحیدی ابراهیم واسماعیل (علیهم السلام) جدا شده وبه شرک رو آورند . ازهمین رو قبایلی
بت -عزی-(بت قریش و کتانه )را می پرستیدند،وبرخی هم -منات- (بت اوس و خزرج و اهل یثرب) و
قبایلی هم -لات- بت ثقیف و طائف را می پرستیدند.
همین طور قبایل دیگر که ده ها بت دیگر را می پرستیدند به طوری که پس از فتح مکه توسط مسلمین ، 360 بت در آن وجود داشت.
در مقابل چنین جوامعی جامعه توحیدی قرار دارد که چراغ آن با ظهور اسلام روشن شد . ملتی که
اساس بینش وتفکر و فرهنگ آن بر پایه یکتا پرستی باشد نمی توانند از هم گسیخته باشد . زیرا اعتقاد به
خدای واحد،همه گروه های اجتماعی را به سوی هدف واحد ،یعنی خدای متعال هدایت خواهد کرد .در این
صورت است که امت واحده به وجود خواهد آمد نبی مکرم اسلام در جریان اجرای این حرکت در پی
پوشاندن جامه عمل به این شعار وحدت بخش بودند بنابراین پیمان برادری (brotherhood) از ویژگی های
اجتماعی اسلام محمدی(ص) است که می توانددر همه دوران زندگی بشری سریان و جریان داشته
باشد.رسول خدا در سایه چنین اعتقادی توانست وحدت حقیقی را کاملا در میان قشرهای مختلف تحقق
بخشد به این صورت که یک بار در مکه میان عده ای ازمسلمانان و بار دیگر در مدینه در میان مهاجرین و
انصار ،برای ایجاد امت واحد...